Przez mury Gimnazjum św. Anny (Nowodworskiego) przeszło do 1939 r. ponad półtora tysiąca uczniów żydowskiego pochodzenia. Wielu z nich odniosło później sukcesy w życiu zawodowym, politycznym i społecznym, zapisując się trwale w historii miasta i kraju. Do takich osób należą m.in. Jonatan Warschauer, Arnold Rappaport‑Porada, Ludwik Gumplowicz, Adolf Gross, Artur Benis, czy Adolf Liebeskind (ps. Dolek). Wśród nowodworczyków byli także znamienici naukowcy, profesorowie związani z rodzimymi, ale i zagranicznymi uniwersytetami. Z tego grona warto wspomnieć chociażby braci Alfreda i Henryka Blumenstocków (później Halbanów) oraz Alfreda i Józefa Michała Rosenblattów (ojciec i syn).
Ze szkołą związani byli też – jako nauczyciele – liderzy żydowskiej społeczności. Działalność niektórych z nich miała duży zasięg i znacznie wykraczała poza lokalny, krakowski kontekst. Był wśród nauczycieli Nowodworka (bo tak często nazywana jest szkoła) m.in. Ozjasz Thon, wybitny działacz syjonistyczny i poseł na sejm II Rzeczypospolitej, Szymon Dankowicz, późniejszy rabin naczelny Bułgarii, czy Dawid Rosenman, uznany hebraista zatrudniony na Uniwersytecie Jagiellońskim. Absolwentem szkoły i zasłużoną postacią dla żydowskiego szkolnictwa średniego był z kolei Chaim Hilfstein – lekarz i współtwórca ruchu syjonistycznego w Galicji Zachodniej.
Trzonem niniejszej monografii są dwa artykuły szkicujące portret zbiorowy uczniów Nowodworka od czasu, gdy zaczęli oni w znaczącej liczbie uczyć się w szkole (czyli od lat 60. XIX w.) aż do wybuchu II wojny światowej. Kamila Wasilewska‑Prędki przyjrzała się uczniom uczęszczającym do szkoły w czasach autonomii galicyjskiej, późniejszym okresem zaś – dwudziestoleciem międzywojennym – zajęła się Ewa Mermer. Oba teksty charakteryzują społeczność uczniów, biorąc pod uwagę takie aspekty, jak m.in. ich liczebność (i dynamikę tejże), wiek uczniów wstępujących do szkoły i czas pobierania przez nich nauki, ich pochodzenie społeczne i geograficzne, miejsce zamieszkania. W efekcie Czytelnik otrzymuje relatywnie szczegółowy portret żydowskiego ucznia gimnazjum. Okresowi międzywojennemu został poświęcony także tekst Przemysława Zarubina. Autor omawia w nim wybrane zagadnienia dotyczące edukacji szkolnej w oparciu o zasoby Archiwum Narodowego w Krakowie. Losy wybranych żydowskich absolwentów Nowodworka i ich dalsze kariery zawodowe prześledzili Piotr Figiela oraz Anna Smywińska‑Pohl, która skupiła się na sylwetkach osób podejmujących studia filozoficzne. Wojciech Strokowski opisał kolejne siedziby szkoły i wskazał na ich, niekiedy zaskakujące i przypadkowe, związki z kulturą żydowską. Małgorzata Śliż‑Marciniec przyjrzała się zaś sylwetce Dawida Rosenmana, który nauczał w szkole religii mojżeszowej.
Częścią, która w przekonaniu redaktorów tomu będzie miała szczególne, ale też praktyczne znaczenie dla szerokiego grona odbiorców, są aneksy zawierające wykaz wszystkich żydowskich uczniów Gimnazjum św. Anny, którzy uczyli się w tej szkole od lat 60. XIX w. aż do czasu wybuchu II wojny światowej. Aneksy te zostały przygotowane przez Kamilę Wasilewską‑Prędki i Ewę Mermer. Obie autorki pracowały, analizując katalogi klasyfikacyjne (księgi klasowe) uczniów – źródło, którego wiarygodność oceniły znacznie wyżej niż drukowanych sprawozdań dyrekcji szkoły.
