Jerzy Czarnecki (autor niniejszych wspomnień, urodzony jako Izaak Steger), mój ojciec, zaczął pisać swoje wspomnienia o wiele za późno. Minęło sześćdziesiąt lat od opisanych wydarzeń, kiedy jego książka została opublikowana, najpierw w 2002 roku w języku niemieckim, a następnie w 2007 roku w języku angielskim. Książka ta splata historię życia Jerzego Czarneckiego z historią europejską, poczynając od jego narodzin w 1924 roku. Zawiera krótką relację z codziennego życia w zachodnioukraińskim sztetlu Mosty Wielkie przed II wojną światową. Mówi o zniszczeniu przez nazistów złożonej społeczności obejmującej Ukraińców, Polaków i Żydów, w szczególności o wymordowaniu prawie całego żydowskiego społeczeństwa. W 1942 roku Jerzy miał szczęście uciec do Warszawy, gdzie nabył swoją „aryjską”, czyli polską tożsamość. W 1943 roku został deportowany do Niemiec jako robotnik przymusowy pod ukraińską tożsamością Fiodora Solenko. Ta książka opowiada o dramatycznej walce o przetrwanie, opisując więcej niż jedną ucieczkę. Co jeszcze: ta książka zawiera także dokumenty innych osób, głównie krewnych i przyjaciół, którzy rzucili światło na Shoah, zapewniając dokumentację z pierwszej ręki. W tej książce znajdują się również zdjęcia i relacje, które tak szybko znikają z publicznych wspomnień.
Prof. dr Joanna Pfaff-Czarnecka
